चीनची नवी चाल : संरक्षण तज्ज्ञांनी व्यक्त केली चिंता.. हिवाळी ऑलिम्पिकनंतर काय करणार ड्रॅगन
नवी दिल्ली : बीजिंगमधील हिवाळी ऑलिम्पिक स्पर्धेनंतर चीन तैवानवर हल्ला करेल, अशी भीती संरक्षण तज्ज्ञांमध्ये आहे. अमेरिकी संसदेचे कनिष्ठ सभागृह असलेल्या हाऊस ऑफ रिप्रेझेंटेटिव्हचे सदस्य मायकल मॅकॉल यांच्या स्पष्टोक्त विधानानंतर आशिया-पॅसिफिक क्षेत्रात ही भीती वाढत आहे. असे होण्याचा धोका खरा असल्याचेही या क्षेत्रातील जाणकारांचे मत आहे.
पीएलए (पीपल्स लिबरेशन आर्मी) म्हणजेच चीनचे सैन्य तैवानवर हल्ला करून ते चीनच्या मुख्य भूभागाशी जोडण्यास सक्षम असल्याचे त्यांनी निदर्शनास आणून दिले आहे. हिवाळी ऑलिम्पिक 4 फेब्रुवारीपासून सुरू झाले आणि 20 फेब्रुवारीपर्यंत चालेल. त्यावर अमेरिका, भारत आणि ब्रिटनने बहिष्कार टाकला आहे.
एशिया टाईम्स या वेबसाईटने तज्ज्ञांशी केलेल्या संभाषणावर आधारित विश्लेषणात चीनने हा हल्ला ज्या पद्धतीने केला जात आहे त्या पद्धतीने केला नसावा, अशी भीतीही व्यक्त करण्यात आली आहे. तो प्रथम फारसा आवाज न करता अशी कारवाई करू शकतो ज्यामुळे अमेरिकेसाठी अस्वस्थ परिस्थिती निर्माण होते. तैवानचे रक्षण करण्यास अमेरिका सक्षम नाही, असा संदेश जगाला, विशेषत: तैवानच्या जनतेला देणे हा अशा कारवाईचा उद्देश असू शकतो.
तैवानमध्ये रशियाचे राष्ट्राध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन यांचा फॉर्म्युला चीन पाळू शकतो, असे काही तज्ज्ञांनी म्हटले आहे. युक्रेनच्या मुद्द्यावर दबाव वाढवून पुतिन यांनी अमेरिका आणि युरोपीय देशांना त्या अडचणीत अडकवून ठेवले आहे. या संदर्भात आता अमेरिका काही निर्णायक पाऊल उचलण्यास सक्षम आहे का, या प्रश्नावर चर्चा सुरू झाली आहे.
या रणनीतीचा एक भाग म्हणून पुतिन अमेरिकेची कमजोरी उघड करण्याचा प्रयत्न करत असल्याचे विश्लेषकांचे म्हणणे आहे. त्याच वेळी, ते युक्रेनच्या प्रश्नावर अमेरिकेच्या नेतृत्वाखालील लष्करी संघटना – नॉर्थ अटलांटिक ट्रीटी ऑर्गनायझेशन (नाटो) मध्ये फूट पाडण्याची रणनीती अवलंबत आहेत. कदाचित पुतिनकडून धडा घेऊन चीन तैवानवर पूर्ण हल्ला करणार नाही, अशी अटकळ बांधली जात आहे. उलट, तो त्याचे सैन्य त्याच्या एका बेटावर पाठवू शकतो.
चीनचे राष्ट्राध्यक्ष शी जिनपिंग यांनी अशा अनेक पर्यायांवर आपल्या लष्करी तज्ञांशी सल्लामसलत केल्याचे सांगण्यात येत आहे. एक अंदाज असा आहे की जर युक्रेनच्या मुद्द्यावर रशिया आणि अमेरिका यांच्यात खरोखरच लष्करी संघर्ष झाला असेल तर चीन त्या संधीचा फायदा घेऊन तैवानला जोडण्याचा प्रयत्न करू शकेल. आशिया-पॅसिफिक प्रदेशात आतापर्यंत चीनची रणनीती काम करत असल्याकडे विश्लेषकांनी लक्ष वेधले आहे.
सोलोमन बेटांवरील दंगली आणि टोंगा बेटावरील नैसर्गिक आपत्तीनंतर लगेचच त्यांनी आपली मदत तिथे पाठवली. त्यामुळे त्या भागात त्याचा प्रभाव वाढला आहे. दुसरीकडे, कंबोडियाने पीएलएला येथे आपला नौदल तळ बांधण्याची परवानगी दिल्याचे वृत्त आहे. अशा प्रकारे, तैवानला या प्रदेशात राजनैतिक आणि राजकीयदृष्ट्या एकटे पाडण्यात चीन सातत्याने यशस्वी होत असल्याचे मानले जाते.
तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की, चीनच्या या पावलांचे लक्ष्य केवळ तैवान नसून शेवटी ते अमेरिकेला आव्हान देऊ इच्छित आहे. तैवानचा कुठलाही भाग काबीज करण्यात ते यशस्वी झाले तर ते अमेरिकेच्या विश्वासार्हतेला मोठा धक्का देईल. हिवाळी ऑलिम्पिकनंतर चीन त्यासाठी पावले उचलेल, अशी अपेक्षा आहे.