दिल्ली – रशिया आणि युक्रेन यांच्यातील युद्धा दरम्यान (Russia Ukraine War) आणि त्याआधीही जगातील अनेक देश त्यांच्या संरक्षण खर्चावर अब्जावधी रुपयांची गुंतवणूक करतात. हे देखील खरे आहे की, सध्याच्या परिस्थितीमुळे जगातील अनेक देशांची चिंता वाढली आहे, त्यानंतर येत्या काही वर्षांत संरक्षणावरील खर्च वाढण्याची शक्यता आहे. सध्या तरी जगाचे संरक्षण बजेट (Defence Budget) 21.13 ट्रिलियन डॉलर्सवर गेले आहे.
स्टॉकहोम इंटरनॅशनल पीस रिसर्च इन्स्टिट्यूट (Sipri) च्या म्हणण्यानुसार, गेल्या वर्षी संरक्षण बजेटचे सर्व रेकॉर्ड मोडले गेले आहेत. SIPRI च्या आकडेवारीनुसार, जगाचे संरक्षण बजेट गेल्या वर्षी 0.7 टक्क्यांनी वाढून $21.13 ट्रिलियन झाले आहे. SIPRI च्या डेटाच्या आधारे असे म्हणता येईल, की कोरोना महामारीच्या काळात संरक्षण खर्चात प्रचंड वाढ झाली आहे.
काही देशांमध्ये या काळात संरक्षण बजेट थोडे कमी झाले असले तरी ते केवळ 0.1 टक्के आहे. याचे कारण साथीचे आजार झाले आहेत. जिथे संरक्षण अर्थसंकल्पात कपात करण्यात आली आहे. 2021 मध्ये जागतिक अर्थव्यवस्थेचा 2.2 टक्के हिस्सा संरक्षणावर खर्च करण्यात आला आहे.
SIPRI चे वरिष्ठ संशोधक डिएगो लोपेझ दा सिल्वा म्हणतात, की कोरोना (Corona Virus) महामारीच्या काळात जागतिक अर्थव्यवस्था कोलमडली असली तरी संरक्षण बजेट वाढले. या काळात लष्करी खर्च 6.1 टक्क्यांनी वाढला. भारताबद्दल सांगितले तर भारतानेही (India) या जास्त खर्च केला. त्याचवेळी अमेरिकेचा (America) या वस्तूंवरील खर्च काहीसा कमी झाला आहे. अमेरिकेने या कालावधीत $800 बिलियन पेक्षा जास्त खर्च केले आहेत, जे त्याच्या एकूण GDP च्या 3.6 टक्के आहे. जरी ते आधी 3.7 टक्के होते.
दुसरीकडे, जर आपण रशियाबद्दल (Russia) सांगितले तर त्याचे संरक्षण बजेट वाढले आहे. रशियाने सलग तीन वर्षे गती दिली आहे आणि आपल्या लष्करी खर्चात 2.9 टक्के वाढ केली आहे. रशिया आपल्या जीडीपीच्या 4.1 टक्के संरक्षणावर खर्च करत आहे. याशिवाय जर आपण युक्रेनबद्दल सांगितले तर त्याच्या संरक्षण बजेटमध्ये घट झाली आहे. युक्रेनने या काळात आपल्या जीडीपीच्या 3.2 टक्के संरक्षण बजेटवर खर्च केले आहेत.
रशिया यु्क्रेन युद्धावर अमेरिकी नेत्यांनी केली मोठी भविष्यवाणी; पहा, काय असेल युद्धाचा निकाल..
