वॉशिंग्टन : नेव्ही सील (Navy Seal) ही अमेरिकेची (USA) सर्वात खतरनाक फोर्स मानली जाते. नेव्ही सील होण्यासाठी जवानांना खूप जिद्द आणि मेहनत घ्यावी लागते. नेव्ही सीलचे प्रशिक्षण इतके धोकादायक असते की या काळात सैनिकांचे प्राणही जातात. 6 फेब्रुवारी रोजी अमेरिकेत नेव्ही सील प्रशिक्षणार्थी मरण पावला होता. तर एकाला रुग्णालयात दाखल करावे लागले. नेव्ही सील कसे प्रशिक्षित केले जातात आणि याला सर्वात कठीण प्रशिक्षण का म्हटले जाते ते जाणून घेऊया.
नेव्ही सील प्रशिक्षणात सहभागी होणाऱ्यांना शेकडो किलोमीटर धावावे लागते. खूप कमी झोप आवश्यक आहे. माणसाला जड लाकूड धरून बसावे लागते आणि समुद्राच्या वाळूवर उथळ पाण्यात झोपावे लागते. जिथे प्रत्येक लाटेमुळे डोळ्यात मीठ आल्याने जळजळ होते. आठवडाभर चालणाऱ्या या प्रशिक्षणाला हेल वीक म्हणतात. ज्यामध्ये सुमारे 75 टक्के सैनिक हार मानून परततात. तथापि 24 वर्षीय येल ग्रॅड काइल मुलानचा हेल वीक पूर्ण केल्यानंतर काही दिवसांनी मृत्यू झाला. ज्यामुळे त्याच्या सतत निरीक्षणाबद्दल प्रश्न निर्माण झाले. सध्या या प्रकरणाचा तपास सुरू आहे. त्यामुळेच ही फोर्स चर्चेत आहे. नेव्ही सील्सच्या वेबसाइटवर असे म्हटले आहे की साडेपाच दिवस चालणारे हे अत्यंत कठीण प्रशिक्षण आहे. त्याचा मुख्य उद्देश वेदना आणि थंडी सहन करण्याची क्षमता, सांघिक कार्य, वृत्ती आणि कमी झोप आणि तणाव यांच्यातील क्षमता तपासणे हा आहे. सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे ही जिद्द आणि इच्छाशक्तीची कसोटी आहे.
या प्रशिक्षणात एका प्रशिक्षणार्थीला सुमारे 320 किलोमीटर चालावे लागते. ते अनेक वेळा चालवावे लागते. नेव्ही सील प्रशिक्षणात 9 मिनिटांत अडीच किलोमीटर धावणे असते. कधी कधी डोक्यावर बोट घेऊन चालावे लागते. लांब अंतरासाठी पोहण्याबरोबरच अनेक तास व्यायामही करावा लागतो. संपूर्ण प्रशिक्षणादरम्यान प्रशिक्षणार्थी पाण्यात भिजत असतो आणि थंडीने थरथरत असतो. वैद्यकीय उमेदवारांना आपत्कालीन परिस्थितीत उपचार करण्यासही शिकवले जाते. तेथे पॅराशूटचे मूलभूत प्रशिक्षणही दिले जाते. उमेदवाराला 8000 कॅलरीज खाव्या लागतात. परंतु या काळात कठोर प्रशिक्षणामुळे त्याचे वजन वाढत नाही. हेल वीकमधील अनेक सराव दुसऱ्या महायुद्धाच्या काळात केले जात आहेत. नेव्ही सीलच्या माजी प्रशिक्षकाच्या म्हणण्यानुसार, हे प्रशिक्षण इतके कठोर आहे की त्याच्या वर्गात सुरुवातीला 150 मुले होती, परंतु प्रशिक्षणाच्या शेवटी फक्त 24 मुले उरली होती.
या प्रशिक्षणादरम्यान स्पर्धा करण्यासाठी अनेक खेळ देखील आहेत, ज्यामध्ये 12 तासांच्या बोट राइडचा समावेश आहे ज्यामुळे विजेत्या संघाला झोपण्याची संधी मिळते. लांबपर्यंत बोट डोक्यावर चढवल्यानंतर उमेदवाराच्या डोक्यावरून केस गळून गेल्याचे अनेक ठिकाणी दिसून आले आहे. प्रशिक्षणाच्या सुरुवातीला त्याला पांढरा शर्ट दिला जातो, मात्र प्रशिक्षण पूर्ण झाल्यावर त्याला तपकिरी रंगाचा शर्ट दिला जातो, यावरून तो आता नेव्ही सील झाला आहे हे स्पष्ट होते. (Us Navy Seal Training Hell Week How Does Navy Seal Got Trained Full Detail)