UPI Payment: नागपूर : युनिफाइड पेमेंट्स इंटरफेस (Unified Payments Interface / UPI) ने भारतातील पेमेंट प्रक्रियेत क्रांती केली आहे. UPI ने डिजिटल माध्यमातून पेमेंटची प्रक्रिया प्रत्येकासाठी सुलभ करून पेमेंट प्रक्रिया सुलभ केली आहे. आता भारताच्या कानाकोपऱ्यातील लोक इंटरनेटच्या मदतीने UPI प्लॅटफॉर्म वापरून त्यांच्या बँक खात्यातून काही सेकंदात पैसे पाठवू शकतात. Google Pay, PhonePe, Paytm हे UPI चे भारतातील प्रमुख प्लॅटफॉर्म (platforms of UPI in India) आहेत. मात्र, याद्वारे फसवणूक करण्याच्या घटनांमध्ये वेगाने वाढ होत आहे.
एकीकडे UPI ने पैशांच्या व्यवहाराची प्रक्रिया नेहमीपेक्षा अधिक सुरळीत केली आहे, तर दुसरीकडे UPI आल्यानंतर सायबर गुन्ह्यांच्या घटनांमध्येही वाढ झाली आहे. अलीकडे अशा अनेक घटना ऐकायला मिळतात ज्यात सायबर गुन्हेगारांनी UPI च्या माध्यमातून लोकांना लुटले आहे. (cybercriminals have looted people through UPI) जर तुम्हीही या गुन्हेगारांच्या या प्रकारात अडकत नसाल तर आज आम्ही तुम्हाला अशाच 5 गोष्टी सांगत आहोत, ज्या तुम्ही UPI द्वारे ऑनलाइन पेमेंट करताना लक्षात ठेवाव्यात. (take care making online payment through UPI)
UPI द्वारे फसवणूक टाळण्यासाठी काळजी घ्या. तुम्हाला कधीही 6 किंवा 4 अंकी UPI पिन कोणालाही सांगण्याची गरज नाही. UPI सुविधा ज्या ऍप्लिकेशन्समध्ये उपलब्ध आहे. ज्यासाठी प्रत्येक व्यवहारापूर्वी पिन प्रविष्ट करणे आवश्यक आहे. त्यामुळे जेव्हा जेव्हा एखादा ग्राहक त्याचे बँक खाते UPI आयडीशी जोडतो तेव्हा तुम्हाला एक गुप्त पिन सेट करावा लागतो. एकदा व्युत्पन्न झाल्यानंतर हा पिन एटीएम पिनच्या (ATM PIN) धर्तीवर सुरक्षित पेमेंट सुरू करण्यासाठी वापरला जातो. अशा परिस्थितीत हे लक्षात ठेवले पाहिजे की UPI पिन माहिती कोणालाही देऊ नये. (it must be kept in mind that UPI PIN information is not to be given to anyone)
आजकाल प्रत्येकाच्या फोनमध्ये अनेक महत्त्वाचे अॅप्स, मेल आणि इतर महत्त्वाची कागदपत्रे असतात. त्यामुळे तुम्ही नेहमी तुमच्या फोनमध्ये स्क्रीन लॉक ठेवावे. UPI-सक्षम अॅप्लिकेशन्स सुरक्षित व्यवहारांसाठी अॅप उघडण्यापूर्वी फोन लॉक स्क्रीन पासवर्ड विचारतात. स्क्रीन लॉक चोरी किंवा गैरवापर झाल्यास फसवणुकीचा धोका कमी करतात. UPI ID सत्यापित करा UPI-सक्षम अॅप वापरकर्त्यांनी UPI ID वर पेमेंट करण्यापूर्वी दुसर्‍या UPI सत्यापित करणे आवश्यक आहे. त्यामुळे चुकीच्या ठिकाणी पैशांचा व्यवहार होत नाही. तुमच्या फोनमध्ये इन्स्टॉल केलेल्या अनेक UPI अॅप्सचा वापर चुकीच्या पद्धतीने होऊ शकतो. एकापेक्षा जास्त UPI अॅप्स वापरून उपयोग नाही. परंतु बर्‍याच अॅप्समध्ये चूक होण्याची शक्यता असते. एका UPI मधून दुसऱ्या UPI मध्ये पैसे ट्रान्सफर करता येतात. त्यामुळे किमान UPI आयडी वापरा. (UPI-enabled applications ask for the phone lock screen password before the app is opened for secure transactions. Screen locks reduce the risk of fraud in the event of theft or misuse)
असत्यापित लिंकवर क्लिक करू नका. ईमेल एसएमएसवर मिळालेल्या लिंकवर क्लिक केल्याने अनेक लोकांशी घोटाळा झाला आहे. तुमच्या फोन किंवा UPI वर दिसणार्‍या कोणत्याही लिंगावर क्लिक करणे टाळा. तुमचा फोन हॅक करण्यासाठी किंवा पैसे ट्रान्सफर करण्यासाठी या लिंकचा वापर केला जातो. आजकाल लिंक्स पाठवून पैसे चोरण्याचा ट्रेंड सर्वाधिक आहे, त्यामुळे तुम्ही असत्यापित लिंक्सपासून दूर राहावे. (Do not click on unverified link Clicking on the link received on the email SMS has led to scams with many people. Avoid clicking any gender that appears on your phone or UPI. This link is often used to hack your phone or to transfer money)
