Seeds Treatment । जास्त उत्पादन घेण्यासाठी शेतकऱ्यांना पेरणीनंतरच नाही तर पेरणीच्या पुर्वीही योग्य ती काळजी घ्यावी लागते. पेरणीसाठी बियाणे जर हलक्या प्रतीचे आणि निकृष्ट असल्यास उत्पादन नाही पण पिकाचीही वाढ योग्य पध्दतीने होत नाही. पेरणीपूर्वी बीजप्रक्रिया करणे खूप गरजेचे आहे. कसे ते जाणून घेऊयात सविस्तरपणे.
जाणून घ्या बीजप्रक्रियेचे फायदे
- बीजप्रक्रियेमुळे अंकुरित बियाणे आणि रोपे यांचे माती तसेच बियाणेजन्य कीटक, रोगांपासून संरक्षण होते.
- बीजप्रक्रियेमुळे उगवण प्रक्रिया सुधारून उगवण टक्केवारी वाढवते.
- हे बियाणांची व्यवहार्यता आणि जोम वाढवून ते शेती किंवा शेती पद्धतीतील दोन सर्वात महत्वाचे घटक आहेत.
- पिके किंवा वनस्पतींची लवकर, एकसमान वाढ होते.
- कडधान्य पिकांमध्ये नोड्यूलेशन वाढते.
- हे पिकामध्ये माती आणि पर्णसंभारापेक्षा चांगले आहे.
जाणून घ्या बीजप्रक्रिया पद्धती
बियाण्यांवर 3 वेगवेगळ्या प्रकारे प्रक्रिया करता येते. सीड लेप, सीड ड्रेसिंग आणि सीड पेलेटिंग.
सीड ड्रेसिंग
सर्वात सामान्य पद्धत म्हणजे बियाणे ड्रेसिंग. या पद्धतीमध्ये बिया एकतर कोरड्या फॉर्म्युलेशनने तयार कराव्या किंवा ओल्या पद्धतीने स्लरी किंवा लिक्विड फॉर्म्युलेशनने तयार कराव्या लागतात. शेती आणि उद्योग या दोन्ही ठिकाणी ड्रेसिंग लागू करावे. या प्रक्रियेत बिया पॉलिथिनच्या शीटवर पसरून आवश्यक प्रमाणात रसायने बियाण्याच्या पृष्ठभागावर शिंपडून शेतकऱ्यांनी यांत्रिक पद्धतीने मिसळून घ्यावी.
बियाणे कोटिंग
सामान्यतः, हे प्रगत उपचार तंत्रज्ञानासह उद्योगांद्वारे करण्यात येते.
बियाणे पेलेटिंग
चव वाढवण्यासाठी बियांचा भौतिक आकार बदलण्यासाठी ही पद्धत वापरण्यात येते. या प्रक्रियेसाठी अत्याधुनिक बियाणे प्रक्रिया तंत्रज्ञान आवश्यक आहे. त्यामुळे ते सर्वात महागडे ॲप्लिकेशन मानले जाते.