PM-SHRI Scheme : शिक्षण मंत्रालयाने देशभरातील 9 हजार शाळांची निवड केली आहे आणि लवकरच प्रमुख प्रधानमंत्री स्कूल फॉर रायझिंग इंडिया (PM-SHRI) साठी पात्र असलेल्या शाळांची पहिली यादी जाहीर केली जाणार आहे. शॉर्टलिस्टमध्ये विद्यमान शाळा आहेत ज्या यशस्वी झाल्यास मॉडेल स्कूल म्हणून विकसित केल्या जातील. जिथे विद्यार्थ्यांना हॅकाथॉनमध्ये सहभागी होण्यासाठी आणि अभ्यासात आणि इतर अभ्यासक्रमामध्ये उत्कृष्ट कामगिरी करण्यासाठी प्रशिक्षित केले जाईल.
स्मार्ट क्लासरूम्स (Smart Classroom) आणि चांगल्या पायाभूत सुविधांनी सुसज्ज, PM SHRI शाळा राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण (NEP) उत्तम प्रकारे प्रतिबिंबित करतील. या योजनेमागील संकल्पना मॉडेल स्कूल्सची स्थापना करणे आणि इतर शैक्षणिक संस्थांना शिकवण्याच्या आणि शिकण्याच्या पद्धतींच्या बाबतीत त्यांच्या नेतृत्वाचे अनुसरण करणे हा आहे. अर्ज करण्यास पात्र ठरलेल्या केंद्रीय विद्यालये आणि नवोदय विद्यालयांसह 2.5 लाखाहून अधिक सरकारी शाळांमधून शॉर्टलिस्ट संस्थांची निवड करण्यात आली.
त्यांचे मूल्यमापन सहा व्यापक घटकांवर केले जाते. यामध्ये ‘अभ्यासक्रम, अध्यापनशास्त्र आणि मूल्यांकन’, ‘प्रवेश आणि पायाभूत सुविधा’, ‘मानव संसाधन-नेतृत्व’, ‘समावेशक पद्धती आणि समानता’, ‘व्यवस्थापन, देखरेख आणि प्रशासन’, ‘लाभार्थी समाधान’ या आधारावर केले गेले. शिक्षण मंत्रालयाच्या एका अधिकाऱ्याने सांगितले की, “आम्ही त्यांच्या (शॉर्टलिस्ट केलेल्या शाळा) बद्दल समाधानी आहोत आणि लवकरच शाळांची नावे जाहीर करू.”
एकदा विकसित झाल्यानंतर, PM SHRI शाळा केंद्र आणि राज्य सरकार यांच्या भागीदारीत चालवल्या जातील. ज्यामध्ये आधीचे योगदान 60 टक्के निधी आणि नंतरचे उर्वरित 40 टक्के भाग घेतील. अधिकाऱ्याने असेही सांगितले की, बिहार, ओडिशा, तामिळनाडू, केरळ, पश्चिम बंगाल, दिल्ली आणि झारखंड ही सात राज्ये वगळता बहुतांश राज्यांनी PM SHRI योजनेत सहभागी होण्यासाठी मंत्रालयासोबत सामंजस्य करार (MoU) केला आहे. पुढील काही वर्षांत केंद्र सरकारची देशभरातील PM SHRI शाळांची संख्या 14,500 पर्यंत नेण्याची योजना आहे.
