Nano Particle Seed: बिहार (Bihar), उत्तर प्रदेश (Uttar Pradesh)आणि हरियाणासह (Haryana) उत्तर भारतातील बहुतेक राज्यांमध्ये भात कापणीनंतर (Rice harvest) गव्हाची पेरणी (Sowing wheat) केली जाते. मात्र, अनेक राज्यांत गव्हाची पेरणी सुरू झाली आहे. यासाठी जास्तीत जास्त उत्पादन मिळावे यासाठी शेतकरी बाजारातून उत्तम गव्हाचे बियाणे (seed) खरेदी करत आहेत. मात्र काही शेतकऱ्यांनी अद्याप धानाची काढणी केलेली नाही. अशा परिस्थितीत, अशा शेतकऱ्यांसाठी, आज आम्ही अशा प्रकारच्या गव्हाच्या जातीबद्दल (Wheat varieties) सांगणार आहोत, ज्यामध्ये सिंचन करताना पाण्याचा वापर खूपच कमी होतो. तर पिकाचे उत्पन्नही भरपूर होते.
वास्तविक, आयआयटी कानपूरने (IIT Kanpur) गव्हाची एक नवीन जात विकसित केली आहे, ज्याला पेरणीनंतर 35 दिवसांपर्यंत सिंचनाची गरज भासणार नाही. गव्हाच्या या जातीचे वैशिष्टय़ म्हणजे उन्हाळ्यात आणि उष्णतेमध्येही ते कोरडे आणि जळून जाण्याची शक्यता नसते. अशा स्थितीत शेतकऱ्यांना सिंचनासाठी भरपूर वेळ मिळेल आणि कमी पाणीवापरामुळे त्यांना खर्चही कमी करावा लागणार आहे. त्याचबरोबर पुसा संशोधन संस्थाही अशा प्रकारच्या विविधतेवर काम करत आहे.
35 दिवस पाणी पिण्याची गरज नाही
एबीपीनुसार, आयआयटी कानपूर इनक्यूबेटेड कंपनी एलसीबी फर्टिलायझरने (IIT Kanpur Incubated Company LCB Fertilizer) गव्हाचे नॅनो-कोटेड कण बियाणे (Nano-coated particle seeds) तयार केले आहे. या बियाण्याचे वैशिष्ट्य म्हणजे ते पेरल्यानंतर 35 दिवसांपर्यंत पिकाला पाणी देण्याची गरज नसते. आतापर्यंत केलेल्या संशोधनात यश आल्याचे एलसीबीच्या संशोधकांचे म्हणणे आहे. संशोधकांच्या म्हणण्यानुसार, गव्हाच्या जंतूमध्ये नॅनो-पार्टिकल (Nanoparticle) आणि सुपर-एब्जॉर्बेंट पॉलिमरचा लेप (Super-absorbent polymer coating) तयार करण्यात आला आहे. त्यामुळे गव्हावर लावलेला पॉलिमर २६८ पट जास्त पाणी शोषून घेतो. विशेष म्हणजे बियाणे जे पाणी शोषून घेते त्यामुळे गव्हाच्या पिकाला ३५ दिवस पाणी देण्याची गरज भासत नाही.
120 ते 150 दिवसात पिकते
बिहार आणि उत्तर प्रदेशातील अनेक जिल्ह्यांमध्ये भात कापणीला सुरुवात झालेली नाही. अशा परिस्थितीत येथील शेतकऱ्यांनी गव्हाची पेरणी करताना या प्रकारचे बियाणे वापरल्यास त्यांना सिंचनावरील खर्चातून मोठा दिलासा मिळेल. त्याच वेळी, या बियाण्याचे वैशिष्ट्य म्हणजे ते 78 अंश तापमानातही जिवंत राहील. तर त्याचे पीक १२० ते १५० दिवसांत पिकते. त्यासाठी फक्त दोन सिंचनाची गरज असणार आहे.
- हेही वाचा;
- Agriculture News: महागाईतून दिलासा देण्यासाठी काय आहे सरकारची रणनीती; पहा सविस्तर
- Russia Ukraine War : झेलेन्स्की यांचा खळबळजनक दावा; रशिया करतोय ‘त्या’ खतरनाक ऑपरेशनची तयारी..!
- T20 World Cup 2022: अरे बापरे! दिवाळी खरेदीवरही झाला भारत-पाकिस्तान सामन्याचा परिणाम
- Business News : आयएमएफने का दिला परकीय चलन साठा वाचवण्याचा सल्ला : वाचा सविस्तर
