दिल्ली – रिजर्व्ह बँकेचे (आरबीआय) गव्हर्नर शक्तिकांत दास (Shaktikant Das)यांनी बुधवारी सांगितले की रशिया-युक्रेन युद्धाच्या (Russia Ukraine War) जागतिक परिस्थितीमुळे जागतिक बाजारपेठेत अन्नपदार्थांच्या किमतींमध्ये अनपेक्षित वाढ झाली आहे, ज्याचा परिणाम देशांतर्गत बाजारातही दिसून येत आहे. आगामी काळात महागाईचा ताण कायम राहण्याची शक्यता असल्याचे त्यांनी सांगितले. याचा अर्थ महागाई (Inflation) आणखी वाढण्याची शक्यता आहे.
चलनविषयक धोरण समितीच्या (MPC) बैठकीनंतर, RBI ने बुधवारी मुख्य धोरण दर रेपो तत्काळ प्रभावाने वाढ करण्याची घोषणा केली. तथापि, या वर्षी एप्रिलमध्ये चलनविषयक धोरण आढाव्यात केंद्रीय बँकेने दिलेल्या चलनवाढीच्या अंदाजात कोणताही बदल झालेला नाही. रिजर्व्ह बँकेने चालू आर्थिक वर्षात किरकोळ महागाई दर 5.7 टक्के राहण्याचा अंदाज व्यक्त केला आहे.
ग्राहक किंमत निर्देशांक (CPI) आधारित किरकोळ महागाई मार्चमध्ये सुमारे 7 टक्क्यांवर पोहोचली. प्रामुख्याने जागतिक पातळीवर खाद्यपदार्थांच्या किमती वाढल्याचा परिणाम देशांतर्गत बाजारावरही झाला आहे. शक्तीकांत दास म्हणाले की, सततच्या जास्त चलनवाढीचा बचत, गुंतवणूक आणि स्पर्धात्मकता आणि उत्पादन वाढीवर विपरीत परिणाम होतो. जास्त महागाईचा सर्वात जास्त गरीब लोकांवर परिणाम होतो कारण त्याचा त्यांच्या क्रयशक्तीवर परिणाम होतो.
दास म्हणाले, की जागतिक पातळीवर गव्हाच्या कमतरतेचा परिणाम देशांतर्गत किमतीवरही होत आहे. काही प्रमुख उत्पादक देशांकडून निर्यातीवर निर्बंध आणि युद्धामुळे सूर्यफूल तेलाच्या उत्पादनात झालेली घट यामुळे खाद्यतेलाच्या किमती वाढू शकतात. जनावरांच्या चाऱ्याच्या किमतीत वाढ झाल्याने कुक्कुटपालन, दूध आणि दुग्धजन्य पदार्थांच्या किमती वाढू शकतात. “किंमतींबद्दल माहिती देणारे उच्च वारंवारता निर्देशक खाद्य पदार्थांच्या किमतींवर दबाव कायम असल्याचे दर्शवतात.” त्याच वेळी, मार्चच्या दुसऱ्या पंधरवड्यापासून देशांतर्गत बाजारात पेट्रोलियम उत्पादनांच्या वाढत्या किमतीमुळे महागाई वाढली आहे आणि एप्रिलमध्ये ती आणखी तीव्र होण्याची शक्यता आहे. गव्हर्नर म्हणाले की, कच्च्या मालाच्या किमतीत वाढ झाल्यामुळे अन्न प्रक्रिया, खाद्येतर उत्पादित वस्तू आणि सेवांच्या किमती पुन्हा एकदा वाढू शकतात.
महागाईने पुन्हा दिला जोरदार झटका..! व्यावसायिक गॅस टाकीचे दर ‘इतके’ वाढले; वाचा महत्वाची माहिती.
