Kids Screen Time : बालपण आणि किशोर अवस्थेत टेलिव्हिजन, व्हिडिओ गेम्स, मोबाईल फोन आणि टॅब्लेट यांच्यासमोर जास्त वेळ घालवण्यामुळे देखील बैठी (Kids Screen Time) जीवनशैली होते. जे मुले स्क्रीनवर जास्त वेळ घालवतात त्यांना गतिहीन होण्याचा धोका जास्त असतो. संशोधनानुसार बालपणात शारीरिक हालचालींच्या अभावामुळे तरुण वयात हृदयाचे नुकसान होण्याचा धोका वाढतो.
मोबाईल फोन, टेलिव्हिजन किंवा टॅब यांसारख्या उपकरणांच्या स्क्रीनवर मुले जास्त वेळ घालवण्याबद्दल अलीकडच्या काही वर्षांत व्यापक संशोधन झाले आहे. त्यांचे निष्कर्ष सांगतात की जास्त स्क्रीन वेळ विकास आणि परस्परसंवादात अडथळा आणतो.
हे घडते कारण ते आपल्याला आपल्या वातावरणापासून वेगळे करतात आणि आपण त्यांचे व्यसनी बनतो. त्यांच्यापासून मुक्त होण्यासाठी मानसोपचार तज्ज्ञांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.
मुलांमध्ये हृदयाचे नुकसान होण्याचा धोका वाढतो
बालपण आणि पौगंडावस्थेतील दूरदर्शन, व्हिडिओ गेम्स, मोबाईल फोन आणि टॅब यांच्यासमोर जास्त वेळ घालवण्यामुळे देखील बैठी किंवा बैठी जीवनशैली होते. असं असलं तरी हे आधीच सांगितले गेले आहे की जे मुले स्क्रीनवर जास्त वेळ घालवतात त्यांना अस्थिरतेचा धोका जास्त असतो.
युरोपियन सोसायटी ऑफ कार्डिओलॉजी काँग्रेस 2023 मध्ये कुओपिओ येथील इस्टर्न फिनलँड विद्यापीठातील अँड्र्यू अग्बाजे यांच्या नेतृत्वाखालील संशोधनानुसार बालपणात शारीरिक हालचालींच्या अभावामुळे तरुण वयात हृदयाचे नुकसान होण्याचा धोका वाढतो.
असे संशोधन झाले
संशोधनात नव्वदच्या दशकातील मुलांचा डेटा घेण्यात आला. 1990 आणि 1991 मध्ये जन्मलेल्या 14,500 बाळांचे आरोग्य आणि जीवनशैलीचा मागोवा घेतला. अभ्यासात समाविष्ट केलेल्या मुलांपैकी, 766 (55 टक्के मुली आणि 45 टक्के मुले) यांना 11 वर्षांच्या वयात स्मार्ट घड्याळ घालण्यास सांगण्यात आले त्यानंतर त्यांच्या क्रियाकलापांचे सात दिवस निरीक्षण केले. वयाच्या 15 आणि 24 व्या वर्षी याची पुनरावृत्ती केली. त्यानंतर सहभागींच्या इकोकार्डियोग्रामचे विश्लेषण करण्यात आले.
हृदयाचे वजन वाढते
संशोधनात असे दिसून आले की वयाच्या 11 व्या वर्षी मुले दिवसातील सरासरी 362 मिनिटे समान स्थितीत होते. हे पौगंडावस्थेमध्ये (15 वर्षे) दररोज 474 मिनिटे आणि नंतर प्रौढत्वात (24 वर्षे) प्रतिदिन 531 मिनिटांपर्यंत वाढले. अभ्यासाच्या 13 वर्षांमध्ये बैठी वेळ दररोज सरासरी 2.8 तासांनी वाढली. सर्वात गंभीर म्हणजे इकोकार्डियोग्राफीने तरुण लोकांच्या हृदयाचे वजन वाढल्याचे दिसून आले.
जीवनशैलीत सुधारणा आवश्यक
बैठी जीवनशैली चयापचयाशी संबंधित परिस्थिती जसे की लठ्ठपणा आणि टाइप 2 मधुमेह तसेच प्रौढांमध्ये हृदयविकाराचा धोका वाढवते असे मानले जाते. नवीन अभ्यासाने असे सुचवले आहे की अगदी लहान वयात अनियंत्रित स्क्रीन टाइममुळे प्रौढ वयात हृदयविकाराची सुरुवात होऊ शकते. संशोधकांचे असे मत आहे की हृदयविकाराचे पारंपारिक घटक (धूम्रपान, मधुमेह, उच्च रक्तदाब इ.) काढून टाकले पाहिजेत आणि गतिहीनता समाविष्ट केली पाहिजे.
