Ethanol plant in India: Delhi: देशातील वाढत्या वायू प्रदूषणापासून मुक्ती मिळवण्यासाठी सरकार पेट्रोल-डिझेलमध्ये (Petrol-Diesel) जैवइंधन निर्मितीच्या क्षेत्रात वेगाने विकास करत आहे. त्यामुळेच देशभरात विविध राज्यांमध्ये इथेनॉलचे संयंत्र (Ethanol plants) उभारले जात आहेत. या भागात, आशियातील सर्वात मोठा इथेनॉल प्लांट गोंडा, यूपी येथे तयार आहे. या प्लांटमध्ये दररोज 350 किलोलिटर इथेनॉल तयार करण्याची क्षमता आहे, जी उर्वरित प्लांटच्या तुलनेत सध्या सर्वाधिक आहे. जगभरात इथेनॉल आधारित पेट्रोल-डिझेलची मागणी वाढत आहे. इथेनॉलच्या उत्पादन प्रक्रियेत पिकांचा किंवा अन्नाचा कचरा किंवा इतर गोष्टींचा वापर केला जातो, यामुळे वायू प्रदूषण कमी होण्यास मदत होते. इथेनॉलच्या अनेक फायद्यांमुळे, अनेक देश त्याच्या वापरावर वेगाने काम करत आहेत.
भारतात इथेनॉल प्लांटही वेगाने सुरू होत आहे. केंद्र सरकारने देशभरात सुमारे 199 संयंत्रे उभारण्यास मान्यता दिली आहे. रिपोर्टनुसार, आशियातील सर्वात मोठा इथेनॉल प्लांट यूपीच्या गोंडा (Gonda) येथे बांधला जात आहे. 65 एकरांवर पसरलेल्या या प्लांटचे उद्घाटन योगी आदित्यनाथ (CM Yogi Adityanath) यांच्या हस्ते गेल्या वर्षी करण्यात आले होते. हा इथेनॉल प्लांट तयार करण्यासाठी सुमारे 455.84 कोटी रुपये खर्च आला आणि या प्लांटमध्ये दररोज 350 किलोलिटर पेक्षा जास्त इथेनॉल तयार करण्याची क्षमता आहे. या प्लांटच्या स्थापनेमुळे गोंडा लगतच्या जिल्ह्यांतील ६० हजारांहून अधिक शेतकऱ्यांना फायदा होणार आहे, कारण या प्लांटच्या कामासाठी दररोज ५० हजार क्विंटल उसाची गरज भासणार आहे.
Business News : “या” व्यवसायात भारत करेल १० वर्षात दुप्पट उत्पादन : पंतप्रधान मोदींना आहे विश्वास https://t.co/VkubfuLPFF
— Krushirang (@krushirang) October 29, 2022
ऊस, मका, कोरडा तांदूळ आणि उरलेला कोणताही अन्न कचरा इथेनॉल प्लांटमध्ये वापरला जातो. यापासून तयार होणारे सेंद्रिय इंधन (organic fuel) इथेनॉल पेट्रोल आणि डिझेलमध्ये मिसळून वापरले जाते. केंद्र सरकारने 2030 पर्यंत भारतातील पेट्रोल-डिझेल वापराच्या 20 टक्के इथेनॉल तयार करण्याचे आणि त्याचे मिश्रण करण्याचे उद्दिष्ट ठेवले आहे. पंतप्रधान मोदींनी (PM Modi) नोव्हेंबर 2022 पर्यंत 10 टक्के उद्दिष्ट ठेवले होते, जे साध्य झाले आहे.
- हेही वाचा:
- Agriculture News: महागाईतून दिलासा देण्यासाठी काय आहे सरकारची रणनीती; पहा सविस्तर
- Agriculture News: शेतकऱ्यांना मिळणार सरकारकडून दुहेरी दिवाळी भेट; पहा काय असेल ही भेट
- Cricket Score: IND vs PAK T20 World Cup: पाकला ‘हार्दिक’ झटका; 6 जण असे झालेत बाद
बरेलीमध्येही प्लांट बांधला आहे
उत्तर प्रदेशातील(Uttar Pradesh) बरेली जिल्ह्यातील इथेनॉल प्लांट पुढील महिन्यापासून कार्यान्वित होणार आहे. चाचपणी सुरू झाली आहे. येथे ऊस, ज्वारी, मका, बाजरी, धान, गहू आदी बियाणांचा वापर करून इथेनॉल तयार केले जाणार असून हे बियाणे थेट शेतकऱ्यांकडून खरेदी केले जाणार आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांनाही जीवनमान उंचावण्यासाठी संधी मिळणार आहे. हा इथेनॉल प्लांट 25 एकर जमिनीवर बांधला आहे. याशिवाय द्वारकेश साखर कारखान्यात इथेनॉल प्लांटही तयार झाला आहे. मिलचे दररोज 175 किलो लिटर इथेनॉल तयार करण्याचे उद्दिष्ट आहे.
हरियाणा आणि गुजरातमध्येही प्लांट सुरू झाला
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी गेल्या महिन्यात ऑगस्टमध्ये हरियाणातील पानिपत येथे असलेला इथेनॉल प्लांट राष्ट्राला समर्पित केला. 900 कोटी रुपये खर्चून बांधलेल्या या इथेनॉल प्लांटमध्ये दररोज 100 लिटर इथेनॉल तयार करण्याची क्षमता आहे. प्लांट सुरू केल्याने दिल्ली, एनसीआर आणि हरियाणामध्ये भुसभुशीत आणि कचऱ्यामुळे होणारे प्रदूषण (Pollution) कमी होण्यास मदत होईल. त्याचप्रमाणे कृभकोचा बायो-इथेनॉल प्रकल्प क्रिभको हजिरा, सुरत, गुजरातमध्ये गेल्या महिन्यात सप्टेंबरमध्ये सुरू झाला आहे.
