Cow Fodder । अनेक शेतकरी शेतीसोबत पशुपालनाचा व्यवसाय करतात. यामुळे त्यांना काहीसा आर्थिक दिलासा मिळतो. जर तुम्हीही हा व्यवसाय करत असाल तर तुम्हाला पशूंची विशेष काळजी घ्यावी लागते. जास्त दूध देणाऱ्या पशूंची निवड केली तर हा व्यवसाय परवडतो. खास करून उन्हाळ्याच्या दिवसात दुधाचे उत्पादन कमी होते. पण तुम्ही यावर मात मिळवू शकता.
शेतकरी आणि पशुपालकांच्या या समस्येवर हत्ती गवत हा सर्वात उत्तम उपाय आहे. आता हा हत्ती गवत अर्थात एलिफंट ग्रास म्हणजे काय असा प्रश्न तुम्हाला पडला असेल. हत्ती गवताला नेपियर गवत असेही म्हणतात. पशुखाद्याचा एक प्रकार असून हे वेगाने वाढणारे गवत आहे. त्याची उंची खूप जास्त असल्याने त्याला हत्ती गवत म्हणतात. हा जनावरांसाठी पोषक चारा आहे. आफ्रिकेत पहिले नेपियर हायब्रीड गवत तयार केले होते. त्यानंतर ते इतर देशांमध्ये पसरले आणि आज त्याचे अनेक देशांमध्ये उत्पादन घेतले जात आहे.
हत्ती गवत
हे गवत 1912 च्या सुमारास भारतात पोहोचले. याच्या पहिल्या संकरित जातीला पुसा जायंट नेपियर असे नाव दिले. हे गवत वर्षातून ६ ते ८ वेळा कापून हिरवा चारा मिळू शकतो. त्याचे उत्पादन कमी असल्यास, ते खोदून पुन्हा लागवड केली जाते. हे गवत जनावरांचा चारा म्हणून अतिशय वेगाने ग्रहण केले जाते.
सर्वोत्तम चारा
हत्ती गवताला उबदार हंगामातील पीक म्हटले जाते कारण ते वेगाने वाढते. ज्यावेळी तापमान 31 अंशांच्या आसपास असते. या पिकासाठी सर्वात योग्य तापमान 31 अंश आहे, परंतु 15 अंशांपेक्षा कमी तापमानात त्याचे उत्पादन कमी होते. उन्हाळ्यात सूर्यप्रकाश आणि थोडा पाऊस या पिकासाठी चांगला मानला जातो.
अशी करा लागवड
हत्ती गवत हे सर्व प्रकारच्या मातीत वाढू शकते. मात्र, चिकणमाती माती त्यासाठी योग्य आहे. शेत तयार करण्यासाठी, हॅरोने एक क्रॉस नांगरणी आणि नंतर कल्टिव्हेटरसह एक क्रॉस नांगरणी करावी. हे तण पूर्णपणे काढून टाकते. त्याची योग्य प्रकारे लागवड करण्यासाठी, योग्य अंतरावर रिज तयार कराव्यात. स्टेम कटिंग्ज आणि मुळांद्वारे याचा प्रसार केला जातो. शेतात 20-25 दिवसांनी हलके पाणी द्यावे. सध्याच्या काळात म्हणजे पावसाळ्यात ते लागू करणे सोपे आहे.
