Agriculture News: Edible oil prices may increase: महागाईने होरपळणाऱ्या सर्वसामान्यांना या दिवाळीतही दिलासा मिळताना दिसत नाही. कारण खाद्यतेलाच्या किमती वाढू शकतात. अखिल भारतीय खाद्यतेल व्यापारी महासंघाचे (All India Edible Oil Trade Federation) राष्ट्रीय अध्यक्ष शंकर ठक्कर यांनी हा दावा केला आहे. ते म्हणाले की, ओपेक (OPEC) देशांनी गेल्या आठवड्यात पेट्रोलियम कच्च्या उत्पादनात कपात केल्याची घोषणा आणि डॉलरच्या तुलनेत रुपयाची घसरण यामुळे खाद्यतेलाच्या किमतीत अचानक वाढ होत आहे.
देशातील सर्वात मोठा सण दिवाळीला कमी किमतीत खाद्यतेल मिळेल अशी आशा भारतातील ग्राहकांना होती, पण ओपेकचा निर्णय आणि कमजोर रुपयाने त्यांच्या आशा धुळीस मिळवल्या आहेत. ते म्हणाले की, गेल्या तीन महिन्यांहून अधिक काळ खाद्यतेलाच्या निर्यातदार देशांमधील उत्पादनात वाढ झाल्यामुळे आणि देशभरात चांगला पाऊस झाल्यामुळे खाद्यतेलाच्या (edible oil) किमती सातत्याने घसरत होत्या, त्यामुळे नवीन पिकाखालील क्षेत्र वाढण्याची अपेक्षा होती. पीक पण, आता परिस्थिती बदलली आहे.
सणासुदीच्या काळात वाढते मागणी
या तिमाहीत जागतिक स्तरावर पामतेलाची (palm oil) खरेदी वाढत असल्याचे ठक्कर यांनी सांगितले. खरेदीदार प्रतिस्पर्धी सोया तेल आणि पाम तेल यांच्यातील किमतीतील प्रचंड तफावत आणि घसरलेल्या किमती पाहता भारतातील व्यापाऱ्यांनीही स्टॉक कमी ठेवला. जेणेकरून नुकसान कमी होईल. पण, आता सण जवळ आल्याने सर्वांनी मिळून खरेदी केल्याने मागणी वाढली आहे. पाम तेल नोव्हेंबरमध्ये भारताला शिपमेंटसाठी ९४१ डॉलर प्रति टन किंमत, विमा आणि मालवाहतूक (CIF) सह ऑफर केले जात आहे. तर कच्च्या सोया तेलासाठी ते १३६४ डॉलर आहे. हा ४२३ डॉलर चा फरक 10 वर्षांतील सर्वात मोठा आहे. एक वर्षापूर्वी पाम तेलावरील सोया तेलातील फरक सुमारे १०० डॉलर प्रति टन होता.
पामतेलची किती झाली आयात
शंकर ठक्कर म्हणाले की, सर्वोच्च पाम तेल उत्पादक इंडोनेशियाचा (Indonesia) निर्यात वाढवून साठा कमी करण्याचे प्रयत्नातून सध्या किमतींवर दबाव बनलेला आहे. तर प्रतिस्पर्धी तेलाच्या किमती अधिक वाढत आहेत. इंडोनेशियातील पाम तेलाचा साठा २०२१ च्या अखेरीस सुमारे ४ दशलक्ष टनांवरून जुलै अखेरीस ५.९१ दशलक्ष टनांपर्यंत वाढला आहे. कारण इंडोनेशियाने २०२२ च्या पहिल्या सहामाहीत निर्यातीवर बंदी घातली होती. भारताची पाम तेलाची आयात सप्टेंबरमध्ये १.२ दशलक्ष टनांपर्यंत वाढली, जी एका वर्षातील सर्वाधिक आहे आणि चौथ्या तिमाहीत देशाने ३० दशलक्ष टन आयात करणे अपेक्षित आहे.
- Must Read:
- Health Issue: बापरे! व्हिडिओ गेममुळे मुलांवर होऊ शकतो गंभीर परिणाम; संशोधनात धक्कादायक खुलासा
- Agriculture News Update: याने शेतकरी होणार मालामाल; पंतप्रधान मोदींनी ६०० हून अधिक किसान समृद्धी केंद्र केले सुरु
- Women in Defense :भारतीय सैन्यातील नारी, शत्रूंवर भारी
खाद्यतेलाच्या किमतीत कितीने वाढ
संघटनेचे सरचिटणीस तरुण जैन म्हणाले की, ओपेक देशांनी पेट्रोलियम क्रूडच्या (petroleum crude) उत्पादनात केलेल्या कपातीमुळे क्रूडच्या किमतीत वाढ झाली आहे. त्याचा थेट परिणाम पामतेलाच्या दरावरही दिसून येत आहे. त्यामुळे जैवइंधनासाठी (biofuel) पाम तेलाचा वापरही वाढला आहे. गेल्या १ आठवड्यात पामतेलच्या दरात १० ते १२ रुपये, सोया तेलाच्या दरात १४ ते १६ रुपयांनी आणि सूर्यफूल तेलाच्या दरात १८ ते २० रुपयांची वाढ झाली आहे.
कमजोर रुपयाचा काय परिणाम
ठक्कर म्हणाले की, रशिया (Russia) आणि युक्रेनमधील (Ukraine) युद्धात पुन्हा एकदा चुरशीची लढत पाहायला मिळत आहे. त्यामुळे सूर्यफूल तेलाचा (sunflower oil) पुरवठा विस्कळीत होत असून दरही वाढले आहेत. युद्धामुळे युरोपमध्ये गरम तेल आणि डिझेलचा (diesel) कडक पुरवठा झाल्यापासून उर्जेच्या उद्देशाने पाम तेलाचा भरपूर वापर केला जात आहे. डॉलरच्या तुलनेत कमकुवत होणाऱ्या रुपयाने राहिलेली कसरही काढून टाकली. त्याचा परिणाम आयात तेलाच्या किमतीवर झाला आहे. काही दिवसांपूर्वी डॉलरच्या तुलनेत रुपयाची किंमत ७९ च्या आसपास होती, ती आता ८३ च्या जवळ पोहोचली आहे. त्यामुळे आयात तेलाच्या किमती वाढल्या आहेत.
