कोल्हापूर : बियाण्यापासून पीक तयार केले जाते, त्यामुळे बिया ही शेतीमध्ये महत्त्वाची भूमिका बजावतात. शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढवण्यासाठी पिकांच्या दर्जेदार बियाणांचीही गरज आहे. जगभरातील शेतकर्‍यांना बियाणांच्या महत्त्वाची जाणीव करून देण्यासाठी दरवर्षी 26 एप्रिल रोजी आंतरराष्ट्रीय बियाणे दिवस (Interstate Seed Day 2022) साजरा केला जातो. पेटंट मोफत बियाणे, सेंद्रिय अन्न आणि शेतकऱ्यांच्या हक्कासाठी हा दिवस साजरा केला जातो, असेही सांगितले जाते. या संदर्भात कृषी जागरणने आंतरराष्ट्रीय बियाणे दिन 2022 रोजी एका विशेष वेबिनारचे आयोजन केले होते. या वेबिनारमध्ये अनेक तज्ञ उपस्थित होते. ज्यांनी आंतरराष्ट्रीय बियाणे दिन 2022 संदर्भात आपले मत व्यक्त केले.

कृषी जागरणच्या मंचावर वक्त्यांनी बियाण्यांवरील शेतकऱ्यांच्या प्रश्नांवर चर्चा केली. नॅशनल हॉर्टिकल्चर रिसर्च अँड डेव्हलपमेंट फाऊंडेशनचे सहाय्यक संचालक, डॉ.ए.के. सिंग यांनी कृषी जागरणच्या व्यासपीठावरून आंतरराष्ट्रीय बियाणे दिवस 2022 वेबिनारमध्ये सांगितले की, देशातील सर्व शेतकऱ्यांनी अशा बियाणांची निवड केली पाहिजे. ज्याचा तुम्ही अधिकाधिक वापर करू शकता. आजही आपल्या देशात चांगल्या दर्जाचे बियाणे उपलब्ध नाहीत. असे असूनही आज भारत संपूर्ण जगात बियाण्यांच्या निर्यातीत पाचव्या स्थानावर आहे. बियाणांचा दर्जा चांगला असेल तर शेतकऱ्यांचे पीकही चांगले येईल. यानंतर डॉ. नरेंद्र कुमार (मुख्य फलोत्पादन अधिकारी, नैनिताल, फलोत्पादन आणि अन्न प्रक्रिया विभाग, उत्तराखंड सरकार) यांनीही बियाण्यांवर भर देताना सांगितले की, आपला देश हा कृषीप्रधान देश आहे. शेतकऱ्यांसाठी बियाणे हा त्यांच्या पिकाचा मुख्य आधार असतो. शेतकऱ्यांकडे दर्जेदार बियाणे असल्यास त्यांचे उत्पन्न वाढू शकते.

ते पुढे म्हणाले की, शेतकऱ्यांना फक्त खाजगी क्षेत्राकडूनच बियाणे मिळत आहे, हीच आपल्या देशातील सर्वात मोठी कमतरता आहे. या कारणास्तव शेतकरी शेतीशी संबंधित बाबींमध्ये अनेक समस्या आहेत. याशिवाय देशातील पारंपरिक बियाणेच शेतकऱ्यांसाठी चांगले असल्याचे म्हटले आहे. त्यामुळेच आपल्या देशातील शेतकऱ्यांना पारंपरिक बियाण्यांकडे जास्तीत जास्त लक्ष द्यावे लागते. पारंपारिक बियाणे शेतकर्‍यांचे उत्पन्न वाढवण्यासाठी खूप उपयुक्त ठरते. याशिवाय नवीन तंत्रज्ञानाचा वापर करण्यासाठी त्यांनी शेतकऱ्यांना प्रोत्साहन दिले. यानंतर प्रगतशील शेतकरी रमणभाई हरिभाई पटेल, आनंद गुजराती यांनीही मनोगत व्यक्त केले. ज्यामध्ये त्यांनी संकरित बियाणे हे शेतकऱ्यांसाठी सर्वोत्तम असल्याचे सांगितले. ते सर्व शेतकऱ्यांना हायब्रीड बियाणे निर्यात करतात.

जगभरातील शेतकऱ्यांसाठी बियाण्यांना वेगळे महत्त्व आहे, कारण पिके बियाण्यापासूनच तयार केली जातात. अशा परिस्थितीत बियाणांचे शेतीत महत्त्वाचे योगदान आहे. महेशसिंग रावत (ग्वाल्हेर, मध्य प्रदेश) यांनीही बियाणे दिनानिमित्त शेतकर्‍यांना आवाहन केले की, शेतकर्‍यांनी जुन्या पद्धती सोडून शेती पुन्हा नव्या पद्धतीने सुरू करावी. शेतकऱ्यांनी आपल्या शेतात नवीन व सुधारित जातीचे बियाणे वापरावे. जेणेकरून त्यांना त्यांच्या पिकातून अधिक नफा मिळू शकेल. शार्दुल शंकर (पोस्ट हार्वेस्ट स्पेशलिस्ट, फलोत्पादन विभाग, हरियाणा) अबुसमद शेख, महाराष्ट्रातील भगवान पाटील (प्रगतीशील शेतकरी, औरंगाबाद) यांनी आंतरराष्ट्रीय बियाणे दिनानिमित्त शेतकऱ्यांना नवीन आणि जुन्या बियाण्यांची माहिती दिली. जेणेकरून शेतकऱ्यांना चांगल्या दर्जाच्या बियाण्यांचा वापर करून पिकापासून अधिक उत्पादन घेता येईल. यासोबतच सर्व वक्त्यांनी कृषी जागरणचे आभारही मानले. (Farmers should use good seeds, a webinar organized on Krishi Jagran on this topic)

Share.

Leave A Reply

Exit mobile version