स्वतंत्र भारतात ‘त्यांनी’ दिले होते पहिले मतदान; वाचा, त्यांच्या निवडीची रंजक गोष्ट आणि त्यांचे आजच्या भारताविषयीचे मत

कोविडच्या प्रादुर्भावानंतर आता निवडणुकांचा हंगाम सुरू झाला आहे. देशात अनेक ठिकाणी विविध निवडणुका होत आहेत. पश्चिम बंगालमध्येही निवडणूक प्रचार जोरात सुरू आहे. प्रत्येक पक्ष मौक तमुक कारणाने दुसर्‍या पक्षावर टीका करत आहे. हे चालू आहे, हे होत राहील कारण आपल्या भारतात लोकशाही नांदते.

आज आपण लोकशाहीच्या एका टप्प्याबद्दल जाणून घेणार आहोत. हिमाचल प्रदेशमधील किन्नौर जिल्ह्यातील कल्प हे गाव. हे गाव आणि या गावचे श्याम शरण नेगी यांचे नाव इतिहासात नोंदले गेले आहे. कारण 1951 मध्ये श्याम शरण नेगी यांनी स्वतंत्र भारतात पहिले मत दिले होते. ते  स्वतंत्र भारताचे पहिले मतदार होते. श्याम जी यांचा जन्म 1 जुलै 1917 रोजी झाला होता, त्यानुसार ते आज 103 वर्षांचे झाले आहेत. श्याम जी एक निवृत्त शालेय शिक्षक आहेत. 1951 मध्ये स्वतंत्र भारतात पहिल्या निवडणुका झाल्या तेव्हा श्याम जी पहिल्यांदा मतदान करणारे होते.

1947 मध्ये ब्रिटीश राजांकडून भारताने स्वातंत्र्य मिळवले. फेब्रुवारी 1952 मध्ये देशातील पहिल्या निवडणुका घेण्याचा निर्णय घेण्यात आला. फेब्रुवारी म्हणजे हिवाळ्याचा हंगाम, यावेळी डोंगरावर जोरदार बर्फवृष्टी होत आहे. यामुळे हिमाचलमध्ये नियोजित वेळेच्या 5 महिन्यांपूर्वी निवडणुका घेण्यात आल्या. देशाचे पहिले मतदार म्हणून हिमाचलचे श्याम शरण नेगी यांची निवड झाली.

हिमाचलमध्ये होणार्‍या प्रत्येक निवडणुकीत श्याम जी यांनी मतदान केले आहे. त्यानुसार श्याम जी यांनी सुमारे 16 लोकसभा आणि 12 विधानसभा निवडणुकीत आपले मत दिले. त्यांचा मुलगा प्रकाश याने दिलेल्या माहितीनुसार, श्याम जी यांच्यावर माजी पंतप्रधान लाल बहादूर शास्त्री यांचा खूप प्रभाव होता. ते म्हणतात की, तरुण पिढीनेही आपले मौल्यवान मत दिलेच पाहिजे, जेणेकरून चांगले नेते सत्तेत येतील.

मला तो काळ अजूनही आठवतो. त्या काळात खूप कमी शाळा होत्या. मैल न मैल चालून आम्हाला शाळेत जावे लागत असे. आता दुर्गम खेड्यातही शाळा बांधल्या गेल्या आहेत. मुलींच्या शिक्षणावरही आता जोर दिला जात आहे याचा मला सर्वात आनंद वाटतो. कडक हिवाळ्यात आणि प्रचंड हिमवृष्टी होत असतानाही निवडणूक आयोगाने किन्नौर जिल्ह्यात प्रथम मतदान केले.

मी सरकारी शिक्षक होतो आणि मलाच मतदान करवून घेण्यासाठी ड्यूटी लागली होती. मात्र तरीही मी विनंती केली की, आधी मला माझ्या गावात मतदान करू द्या. आणि मग मी ड्यूटीवर हजर होतो.

2017 च्या विधानसभा निवडणुकीत श्याम शरण नेगी जी यांना मतदान करण्यासाठी मतदान केंद्रावर रेड कार्पेट लावण्यात आले होते आणि त्यांचे मतदान केंद्रावर असणार्‍या जिल्हा मतदान अधिकार्‍यानी स्वागत केले.

तरुण पिढीने मतदान करावे, म्हणून थेट गुगलने त्यांच्याशी संपर्क करत त्यांना घेऊन मतदानासाठी मोठी मोहीम राबवली. स्टेट इलेक्शन कमीशनने त्यांना ब्रॅंड एम्बेसडर बनवले होते.

पहा त्यांचा हा गुगलने केलेला व्हीडीओ :-

संपादन : विनोदकुमार सूर्यवंशी

कृषीरंग | ताज्या बातम्यांसाठी फॉलो करा www.krushirang.com

| वेबसाईट | फेसबुक पेज | जिओ न्यूज एक्स्प्रेस | गुगल न्यूज | AMP | ट्विटर | व्हाट्सऍप | टेलिग्राम | सिग्नल | 

मो. 9503219649

ईमेल : krushirang@gmail.com